ศาลเจ้าแม่ทับทิมระยอง

        เจ้าแม่ทับทิม เป็นชื่อที่คนไทยเชื้อสายจีนเรียก เทพธิดาแห่งมหาสมุทร ซึ่งเทพองค์นี้ก็คือ หลินโม่เหนียง ( พ.ศ. ๑๕๐๓ - ๑๕๓๐ ) ที่ได้ช่วยเหลือชาวทะเลภายหลังจากที่นางได้ขึ้นสวรรค์ไปแล้ว เป็นที่กล่าวขานของชาวจีนที่อาศัยทำประมงอยู่ตลอดชายฝั่งทะเลจีนใต้ มาเป็นเวลาพันปีเศษแล้ว ฮ่องเต้ทุกราชวงศ์ต่างอวยยศให้สูงขึ้น ที่เมืองไทย มีศาลเจ้าแม่ทับทิมอยู่ทั่วไปที่มีคนไทยเชื้อสายจีน อาศัยอยู่

        สำหรับศาลเจ้าแม่ทับทิมจังหวัดระยองนั้น จากประวัติศาลเจ้าที่ปิดไว้ ซึ่งคณะกรรมการศาลเจ้าแม่ทับทิมระยอง คณะทำงานอนุรักษ์ - ฟื้นฟูเมืองเก่าระยองได้เขียนไว้ ดังนี้

        “ศาลเจ้าแม่ทับทิม เริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๒๑ เพื่อประดิษฐานองค์เจ้าแม่ทับทิมและสิ่งศักดิ์สิทธิ์อีกหลายองค์ อันเป็นที่เคารพนับถือและกราบไหว้ของชาวระยอง ทั้งไทยและจีน โดยมีชื่อเป็นทางการว่า “ตุ้ยบ้วยเนี่ย” ตั้งอยู่ที่ถนนยมจินดา ตำบลท่าประดู่ อำเภอเมือง จังหวัดระยอง ซึ่งในระยะแรก มีนายกุ่ยยวด แซ่อุ้ย กับ นายกุยตง แซ่ตั้น เป็นผู้มีจิตศรัทธาได้ร่วมกันก่อสร้างศาลเจ้าด้วยไม้หลังคาเตี้ย

        ต่อมาในปีพ.ศ. ๒๔๔๘ นายเด็ดกัง แซ่โง้ว กับ นายมู่ยง แซ่หุ่น และผู้มีจิตศัทธาได้ร่วมกันบูรณะศาลเจ้าขึ้นมาใหม่ โดยก่อสร้างเป็นคอนกรีต และได้มอบหมายให้ ขุนพาณิชย์ชลาสินธุ์ ( เทียน แซ่โง้ว - สินธุวณิชย์ ) เป็นประธานศาลเจ้า

        ในปีพ.ศ. ๒๕๑๐ นายซีหยก แซ่หงั่น ในฐานะประธานศาลเจ้า กับ นายบู๊กี้ แซ่ลิ้ม พร้อมทั้งคณะกรรมการและผู้มีจิตศรัทธาได้ร่วมกันบูรณะปรับปรุงอาคารเดิมให้กว้างขวางยิ่งขึ้น จนกระทั่งถึงปีพ.ศ. ๒๕๒๗ คณะกรรมการได้มีมติให้ซื้อที่ดินบริเวณที่ติดกับทิศตะวันออกจากนางประกวด กิตติกานนท์ (เดิมเป็นที่ตั้งโรงแรม) เพื่อสร้างเป็นซุ้มประตูใหญ่ทางเข้าศาลเจ้า และได้ขยายพื้นที่รอบศาลเจ้าให้กว้างขวางและสวยงามยิ่งขึ้น

        ในปีพ.ศ. ๒๕๒๘ นายกมล แสงภู่ ได้เข้ารับช่วงเป็นประธานศาลเจ้าต่อจากนายซีหยก แซ่หงั่น เป็นเวลาสองปีเศษ และในปีพ.ศ. ๒๕๓๐ นายมโน กิตติไพรจิตร ประธานศาลเจ้าพร้อมด้วยคณะกรรมการและผู้มีจิตศรัทธาจำนวนมาก ได้ร่วมกันจัดสร้าง ศาลาชายน้ำขึ้น และตั้งชื่อว่า “ศาลาร่วมใจ”

        ถึงปีพ.ศ. ๒๕๓๕ นายวิวัฒน์ สินทรานุรักษ์ ประธานศาลเจ้า พร้อมด้วยคณะกรรมการ ได้มีมติให้จัดซื้อที่ดินด้านทิศตะวันตกของศาลเจ้า จากนายพิพัฒน์ ตรีระพงศ์ เพื่อใช้ในการจัดกิจกรรมและงานประจำปีของศาลเจ้า ให้สะดวกยิ่งขึ้น ตลอดจนอำนวยประโยชน์ให้กับประชาชนทั่วไป จนถึงปัจจุบัน ศาลเจ้ามีพื้นที่ทั้งหมด ๑ ไร่ ๑๔๗.๕๐ ตารางวา”

        ศาลเจ้าแม่ทับทิมระยอง จึงเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่ง ที่คนไทยเชื้อสายจีนให้ความเคารพนับถือ ตลอดมาจนถึงปัจจุบัน

: ผศ. นภัส อนันต์วรปัญญา   ๒๙ กันยายน ๒๕๕๗

 เครดิตภาพ  :   ผศ. นภัส อนันต์วรปัญญา

****

ภาพประกอบ

*******